والیبال
یک ورزش گروهی است که در آن بازیکنان هر تیم در دوسوی یک تور قرار گرفته و سعی میکنند تا توپ را با گذراندن از تور در زمین تیم مقابل فرود آوردند.
والیبال در سال ۱۸۹۵ در کشور آمریکا متولد شد و شهرت جهانی آن پس از المپیک ۱۹۶۴ توکیو که برای اولین بار در برنامه بازیهای المپیک قرار گرفت، فراگیر شدهاست. والیبال تقریبا در تمام دنیا بازی میشود اما در شرق آسیا، برزیل، ایتالیا محبوبتر است. این رشته تقریبا برای تمام گروههای سنی مناسب است. انجام بازی والیبال فضای زیادی احتیاج ندارد و وسایل آن که شامل توپ و تور میباشد گران نیستند.
تولد والیبال
والیبال ورزش مورد علاقه سربازها در جنگ جهانی دوم بود. ورزش والیبال که در ابتدا مینتونت (Mintonette ) نامیده میشد در سال ۱۸۹۵ - یعنی چهار سال پس از تولد بسکتبال - توسط فردی بنام ویلیام جی. مورگان ابداع شد. مورگان متولد سال ۱۸۷۰ در شهر نیویورک بود که پس از تحصیل در کالج جوانان مسیحی مسئولیت تهیه برنامههای ورزشی برای سلامتی و تندرستی مردان به او واگذار شده بود.
او این بازی را با ترکیب بازیهای بسکتبال، تنیس و هندبال ایجاد کرد و هدفش طراحی ورزشی بود که برای افرادی که تمایل به تحرک کمتری دارند، مناسب باشد. قوانین بازی در ابتدا بسیار ساده بود چرا که بیشتر از آن که شبیه ورزش باشد، یک تفریح محسوب میشد اما به تدریج پس از آن که این ورزش در کشورهای دیگر – به خصوص فیلیپین - نیز علاقهمندانی یافت، لزوم تدوین قوانین رسمی برای آن احساس شد.
تور اولیهای که برای این بازی در نظر گرفته شده بود با ایده از تنیس، ۲ متر انتخاب شد و با توپ بسکتبال شبیه به بازی هندبال انجام میشد. این ورزش تا سال ۱۹۰۰ توپ مخصوصی برای خود نداشت و با هر توپی - از جمله توپ بسکتبال – آن را بازی میکردند. هدف هر تیم آن بود که توپ را در زمین حریف فرود بیاورد و در این راه توپ در دست یاران خودی میچرخید. در سال ۱۹۱۲ امتیازهای هر گیم ۲۱ تعیین شد و ارتفاع تور نیز بیشتر شد.
فیلیپینیها اولین قانون مدون برای این بازی را در سال ۱۹۱۶ تهیه کردند و به دنبال آن در سال ۱۹۲۸ اتحادیه والیبال ایالات متحده آمریکا تشکیل شد و به وضع قوانین این ورزش اقدام کرد.
قوانین و مقررات
زمین بازی
طول زمین ۱۸ و عرض آن ۹ متر میباشد و فارغ از هر گونه برجستگی یا فرورفتگی است.
زمین توسط خطوطی به عرض ۵ سانتیمتر علامت گذاری میشود. این اندازهگیری از گوشه زمین است.
خطی به عرض ۵ سانتیمتر میان خطوط کناری در زیر تور کشیده شدهاست و زمین را به دو قسمت مساوی تقسیم میکند و به اسم خط مرکزی شناخته میشود.
خطوطی به طول ۹ و عرض ۵ سانتیمتر در ۳ متری خط مرکزی بطور موازی کشیده شدهاست و به عنوان خط پایان شناخته میشود. منطقه حمله به خط مرکزی محدود است.
در هر قسمت زمین، منطقه سرویس توسط دو خطوط به طول ۱۵ و عرض ۵ سانتیمتر مشخص شده و در بیست سانتیمتری خط پایان و عمود بر آن قرار گرفتهاست.
یکی از این خطوط در امتداد خط کناری و دیگری در ۳ متری سمت چپ خط کناری راست قرار گرفتهاست.
حداقل درجه حرارت زمین سرپوشیده ۱۰ درجهاست.
تور طول تور ۵/۹ و عرض آن ۱ متر است. و از سوراخهای مربع شکلی به ضلع ۱۰ سانتیمتر تشکیل شدهاست. پارچهای از جنس کتانی به ضخامت ۵ سانتیمتر به لبه بالایی تور دوخته شدهاست.
ارتفاع تور از مرکز زمین ۴۳/۲ متر است. تعیین ارتفاع تور برای خردسالان و نوجوانان به عهده مجمع ملی گذاشته میشود. هر دو انتهای تور از زمین به یک فاصله هستند و نباید حتی ۲ سانتیمتر بالاتر از اندازه مقرر باشند.
پارچهای از جنس کتانی که عرض آن 7 سانتیمتر بوده و سفید رنگ میباشد، در کنارههای تور و عمود بر لبههای آن کشیده میشود.
توپ والیبال
توپ به شکل کروی و از جنس چرم است و شامل توپی لاستیکی یا مادهای از این قبیل میشود. قسمت رویی آن سه رنگ است زرد و آبی و سفید باشد. *محیط: ۶۵ الی ۶۷ سانتیمتر
وزن: ۲۵۰ الی ۲۸۰ گرم
تیمها هر تیم شامل ۶ بازیکن میشود.
سه بازیکن در خط جلو و سه بازیکن در خط عقب قرار میگیرند.
هر تيم داراي 6 تعويض است و هر بازيكن ميتواند 2 بار تعويض شود ، يعني هر بازيكن ميتواند يك بار داخل و يك بار خارج شود .
زمانی که توپ سرو میشود، سه بازیکن خط جلو باید در جلوی بازیکنان خط عقب قرار گیرند.
بازیکن از قطاع دایره سمت راست خط عقب با یک دست سرو میزند.
زمانی که توپ در زمین وارد میشود، بازیکنان میتوانند برای پرتاب توپ به هر نقطهای حرکت کنند، حتی اجازه دارند که برای جلوگیری از تماس توپ با زمین، به خارج از زمین بروند.
دو تیم ۶ نفری با یکدیگر روبرو میشوند. داور در بالای تور قرار گرفته و ناظر بر اجرای مسابقه بوده و سوتی در دست دارد. سرداور نیز مقابل او قرار میگیرد. در اینجا تیمی که سرویس را دریافت میکند، منتظر توپ میشود. بازیکنان در وضعیت آمادهباش بوده و دستها، انگشتان، بازوها و پاها در حالات مطلوب قرار میگیرند.
بازیکنان در مرکز زمین میایستند و در این محل بیشتر حملهها شکل میگیرد، به طوری که یکی از آنها در نزدیک تور ایستاده و بقیه بازیکنان فرم w را تشکیل میدهند. داورها و مسئولین
هر مسابقه والیبال دو داور اصلی دارد یکی داور اول که در بالای تور میباشد و دیگری داور دوم میباشد که روبروی داور اول می ایستد و در مواقعی خاص اجازه صوت زدن نیز دارد. چهار داور خط دور تا دور زمین والیبال می ایستند و با پرچم داور اول را در امر قضاوت یاری می دهند. دو داور هم پشت میز منشی هستند یکی داور منشی و دیگری هم کمک منشی که کار ثبت امتیازات ،تعوبضها و اخطارها را بر عهده دارند. سرداور هم به عنوان ناظر می بایست در تمام دیدارها حضور داشته باشد.